2400 jaar geleden

Aan het einde van het subboreaal sloot ook het Zeegat van Bergen en waren de enige openingen de riviermondingen van de Schelde (via de Oosterschelde), de Maas (bij Rotterdam), de Rijn (bij Leiden) en het Oer-IJ (bij Castricum). Noordelijker was het Pleistocene zand bij Texel aan het einde van het Subboreaal vrijwel verdwenen en vervangen door veen. De noordelijke kust sloot zich niet, waarschijnlijk doordat de strandwal bij Texel de zandtoevoer blokkeerde.